Sjoerd Hulder streeft naar een hoge arbeidsefficiëntie en arbeidsgemak. De melkveehouder in Hallum kijkt veel naar zijn 290 koeien, werkt preventief en zet graag de puntjes op de i. Met een grotere Siloking-voermengwagen kan hij alle koeien in een keer voeren.
In buurt van het terpdorp Hallum in Noord-Friesland ligt het melkveebedrijf van familie Hulder. Ze boert op lichte kleigrond. ‘Zo’n 80 hectare van de in totaal 135 hectare is ‘akkerbouwwaardige’ grond. Elk jaar ruilen we 20 hectare met een akkerbouwer voor pootgoed’, zegt Sjoerd Hulder, die daar heel blij mee is. ‘We moeten jaarlijks 4.000 kuub mest afvoeren. Door de samenwerking kunnen we onze drijfmest goed kwijt. En omdat we jaarlijks 20 hectare opnieuw inzaaien met grasklaver, levert dat veel graskuil van een goede kwaliteit op met 190 gram ruw eiwit.’ Rotatie met wintertarwe is gunstig voor de bodemstructuur en de akkerbouwer spuit tegen ridderzuring in het grasland met een spotsprayer.
‘Ik wil makkelijk, vlot en betrouwbaar kunnen voeren’
Efficiënt werken
Hulder streeft naar een hoge arbeidsefficiëntie om zijn bedrijf met 290 koeien en 200 stuks jongvee te kunnen runnen. ‘Ik heb wel hulp van mijn vader en medewerker Lieuwe Bauke Regnerus, die gemiddeld 1,5 dag per week komt. Met hun inbreng verbeter ik de bedrijfsvoering’, stelt Hulder, die focust op het koemanagement. ‘Al het landwerk, behalve schudden en harken, is uitbesteed aan loonbedrijf G.D. de Vries in Hallum. Die zorgt voor een uitgekiende bemesting van het grasland, onder andere via drijfmest-aanwending met sleepslangen met water erbij. We weiden onze koeien niet om zo arbeid te besparen.’ In 2009 kwamen er melkrobots om nog efficiënter te werken. ‘Dat levert veel arbeidsgemak op. Het aantal melkingen ligt rond 2,65 tot 2,7 melkingen per etmaal, ik wil graag naar 3 melkingen.’
Sinds drie maanden voert de Friese veehouder met een nieuwe Silokingvoermengwagen.
Die is gekocht bij Broekens, leverancier van landbouwmachines met vestigingen in
Stiens, Elahuizen en Gorredijk. ‘We hebben bijna 14 jaar twee keer daags gevoerd met
een Siloking mengwagen van 22 kuub, die we ook bij Broekens hadden gekocht. Maar
deze was versleten, de wagen renoveren was geen optie.’ De nieuwe Siloking 4535-35 is een voermengwagen op een tandemas met drie vijzels. De capaciteit is met 35 kuub hoger dan de oude wagen.
‘Het voeren moet betrouwbaar gebeuren. Nu heb ik met één volle wagen alle koeien ’s ochtends gevoerd voor de hele dag. Dat werkt makkelijk en bespaart tijd. De wagen
heeft aan beide kanten twee uitdoseeropeningen. Zo voer ik aan weerszijden van de voergang twee even grote groepen koeien. Een voerschuif zorgt vervolgens dat onze koeien de hele dag voldoende voer kunnen vreten.’
Melkveebedrijf VOF Hulder, 100 jaar in de familie
In november 2025 bestond het melkveebedrijf van de familie Hulder in Hallum precies 100 jaar. ‘Mijn overgrootvader begon in 1925 op deze boerderij’, vertelt Sjoerd Hulder. De huidige VOF is van Sjoerd (43) en zijn vrouw Jildou (38). Ze hebben drie kinderen en de ouders van Sjoerd helpen nog mee op het melkveebedrijf met 290 koeien en 200 stuks jongvee. Ze produceren jaarlijks ruim 3 miljoen liter melk (gemiddeld 10.345 kilo melk met 3,80% eiwit en 4,40% vet). ‘Mijn vader komt nog dagelijks een handje helpen en mijn moeder verzorgt de jonge kalveren’, zegt Hulder. Jildou werkt fulltime voor GGZ Friesland. Er is 135 hectare grond in gebruik, waarvan 15 hectare pacht. Van die grond is 110 hectare gras en 25 hectare wintertarwe. Qua bedrijfsontwikkeling is in 2005 het bedrijf van de buurman met 45 hectare grond erbij gekocht. ‘We hebben op die locatie een tijdlang het jongvee gehuisvest. Nadat in 2009 een nieuwe stal is gebouwd, staat het jongvee weer hier.’ In 2009 zijn vier DeLaval-melkrobots geïnstalleerd. Die zijn in 2021 vervangen door nieuwe VMS V300-robots. ‘Wij willen de robots updaten naar de nieuwste versie flow-responsive milking. Dat verbetert de speenpuntkwaliteit en het verkort de melkbeurten, waardoor we met 4 robots per etmaal 10 tot 12 koeien extra kunnen melken.’ Hulder levert de melk aan A-ware voor de melkstroom Koebewust nieuw. ‘Dat levert maximaal 5 cent per liter melk extra op.’
Sinds drie maanden voert de Friese veehouder met een nieuwe Siloking-voermengwagen. Die is gekocht bij Broekens, leverancier van landbouwmachines met vestigingen in Stiens, Elahuizen en Gorredijk. ‘We hebben bijna 14 jaar twee keer daags gevoerd met een Siloking mengwagen van 22 kuub, die we ook bij Broekens hadden gekocht. Maar deze was versleten, de wagen renoveren was geen optie.’ De nieuwe Siloking 4535-35 is een voermengwagen op een tandemas met drie vijzels. De capaciteit is met 35 kuub hoger dan de oude wagen. ‘Het voeren moet betrouwbaar gebeuren. Nu heb ik met één volle wagen alle koeien ’s ochtends gevoerd voor de hele dag. Dat werkt makkelijk en bespaart tijd. De wagen heeft aan beide kanten twee uitdoseer-openingen. Zo voer ik aan weerszijden van de voergang twee even grote groepen koeien. Een voerschuif zorgt vervolgens dat onze koeien de hele dag voldoende voer kunnen vreten.”
Rantsoenen
Zonder weidegang kan Hulder jaarrond een constant rantsoen voeren. De melkkoeien krijgen een basisrantsoen dat bestaat uit graskuil, perspulp, maismeel, raap, tarwegist Sastapro en een buffer van Provimi. Er zijn twee krachtvoerstations, waaruit alleen hoogproductieve koeien een zetmeelrijke brok met 15% ruw eiwit kunnen vreten. ‘Gemiddeld voeren we 4,5 kilo brok per koe per dag, verdeeld over robots en voerstations. Het krachtvoer is van Deuka, een Duitse producent. Hulder heeft de brok al voor een jaar in voorkoop gekocht, omdat de prijs nu relatief laag is. ‘Zo houden we de totale voerkosten met € 16,64 per 100 kilo melk laag. Ook zorgen we voor een goede benutting van het voer door het zeven van mest en door te letten op het ureumgehalte in de melk.’
‘Elke kreupele koe behandelen we zo vlot mogelijk’
De droge koeien zijn gehuisvest in de oude ligboxenstal waar nieuwe matrassen zijn geplaatst. Het rantsoen van 45 droge koeien (inclusief drachtige pinken) bestaat uit graskuil, gehamerd stro uit Spanje, soja en droogstandsmineralen. ‘Het stro is kort en smakelijk. Deze groep voer ik ook dagelijks met de voermengwagen. Ondanks het kleine volume mengt de nieuwe wagen dit rantsoen toch goed.’ De kalveren en het oudere jongvee staan in een andere stal. Tot 4 maanden oud krijgen ze all-in-one-brok erbij en tot een jaar follow-upbrok en daarna graskuil met Spaans stro. Het afkalven gebeurt in een strohok.
Trammelant voorkomen
Om efficiënt en makkelijk te werken, doen de vennoten veel aan ziektepreventie. De koeien zijn vrij van IBR, BVD, para-tbc en salmonella. Elke drie weken komt de dierenarts langs voor bedrijfscontrole, onthoornen en enten. Drie keer per jaar geeft een klauwbekapper een koppelbehandeling. ‘Zodra we een koe kreupel zien, behandelen we die zelf zo snel mogelijk. Het is belangrijk om loop op de melkrobots te houden. Daarnaast enten we onze koeien preventief tegen IBR, mastitis en rota-corona. En afgelopen voorjaar ook tegen blauwtong, waar we veel last van hadden’, vertelt Hulder. Sturen op gezond vee houdt de dierdagdosering met 1,6 laag. Het celgetal schommelt rond 160. ‘Vanwege een onvruchtbare stier door blauwtong is de vaarzen-insteek nu hoog en selecteren we het ondereind sneller uit.’
De Friezen kruisen bewust hun Holsteins met Brown Swiss en Fleckvieh voor een meer robuuste veestapel. Sjoerd is samen met zijn vader en zijn medewerker veel tussen de koeien voor controles. ‘Wij zien veel, maar we denken dat het nog beter kan. We willen daartoe investeren in een technisch hulpmiddel voor monitoring van de gezondheid en tochtigheid van onze koeien. Ik denk dan aan een Smaxtecbolus of oorsensoren van CowManager. Met ‘extra ogen’ in de stal en sturen op meer data, kunnen we nog beter de puntjes op de i zetten en het rendement verbeteren.’
