Het is een terugkerende klacht onder melkveehouders: handelaren in fosfaatrechten houden kunstmatig de prijs hoog. ‘Niets van waar. Deze handel is juist super transparant’, reageren enkele handelaren en beheerders van online verkoopsites.
De handel in fosfaatrechten gaat met sterke pieken en dalen. Verschijnt er een nieuwsbericht wat mogelijk invloed heeft op de prijsvorming, dan haasten handelaren zich naar hun bureau. Zij weten dat de telefoon dan gaat rinkelen. Meer dan eens kregen
deze handelaren de laatste twee jaar het verwijt de prijs kunstmatig hoog te
houden. Bijvoorbeeld door rechten op te kopen en vast te houden. Ook wordt gesuggereerd dat bij een dalende prijs het aanbod op verkoopsites opeens offline wordt gehaald.
In de Tweede Kamer werden er zelfs al vragen over gesteld aan minister Schouten. Die liet weten geen vergaande aanwijzingen te hebben die wijzen op manipulatie.
‘En zo is het ook’, zegt Ids Schaap van Fosfaatrecht.nu. ‘Natuurlijk kan ik ook niet uitsluiten
dat er handelaren zijn die soms hun aanbod te snel offline halen of juist een
partijen rechten langer vasthouden en speculeren op hogere prijzen. Sterker nog, ik weet wel zeker dat dit in een enkel geval is gebeurd in de afgelopen twee jaar. Maar dat zijn incidenten. Niets wijst erop dat het vaak gebeurt.’
Quotum.nu
Schaap noemt de handel juist erg transparant. Volgens hem ligt dat aan verkoopsite quotum.nu. ‘Negentig procent van de potentiële kopers kijkt op quotum.nu. Iedereen ziet hetzelfde aanbod op hetzelfde moment. Boeren die voornemens zijn te kopen, zien dan het aanbod krapper worden of ze zien dat een daling stagneert. Komt er dan ook nog een nieuwsbericht voorbij dat de boel triggert, dan bellen meerdere boeren in een tijdsbestek
van enkele uren meerdere handelaren. De handel heeft doorgaans weinig voorraad dus de eerste bellers hebben geluk; daarna is het op. De boeren die achter het net vissen, bellen nog een aantal handelaren en krijgen daar dan nul op het rekest. Vervolgens denken
deze laatste handelaren dat er plots veel vraag is en zoeken andere kilo’s. Daarvoor bieden ze meer geld en plaatsen advertenties met een hogere prijs.’
‘EERSTE BELLERS
HEBBEN GELUK,
DAARNA IS HET
SNEL OP’
Schaap bevestigt dat in zo’n geval van
relatief veel verkoop in een korte tijd
hij ook advertenties met aanbod snel
offline haalt. ‘Maar dat is omdat wij op
dat moment geen, of onvoldoende
ander aanbod voorhanden hebben.
Daarvoor moeten we eerst zelf weer
rondbellen.’
Geen afspraken
Co Scholten is eigenaar van de website quotum.nu. Hij denkt dat het verhaal van Schaap grotendeels klopt. ‘Bij nieuwsartikelen die de prijs kunnen beïnvloeden, zien wij direct een piek in bezoekersaantallen. Ook aanbieders houden dit scherp in de gaten; dat lijkt
mij ook logisch.’
Scholten gelooft niet in prijsafspraken of veel speculatie. ‘De prijzen fluctueren echt sterk. Daar valt slecht op de speculeren, lijkt mij. En afspraken onder elkaar wie wel of niet op een bepaald niveau mag verkopen, maken handelaren echt niet. Uiteindelijk willen
ze allemaal handel doen, dat is hun verdienmodel. Ze zouden wel gek zijn als ze daarover afspraken zouden maken.’
Jan Dortmans bemiddelt voor DLV Advies in fosfaatrechten. Hij herkent zich sterk in het verhaal dat nieuwsfeiten de meeste invloed hebben op de handel en de prijsvorming. ‘De
sterke prijsfluctuaties wijt ik dan ook aan frequente wijzigingen in regelgeving.’
In manipulatie of speculatie door handelaren gelooft hij niet. ‘Er zal vast eens een handelaar tussen zitten die wat rechten vasthoudt, maar dat gebeurt niet veel. Stel iemand doet dat met 1.000 kilo fosfaat. Er staat momenteel 20.000 kilo te koop. Op de prijsvorming heeft zo’n portie dus weinig invloed’, zegt Dortmans om te vervolgen dat hij nog geen week vooruit kan voorspellen hoe de prijs beweegt. ‘In zo’n markt wil je speculatie wel achterwege laten.’
