Ruim een jaar lang kampte Peter Lekkerkerker uit Gytsjerk met onverklaarbare problemen binnen de veestapel. Het kostte hem menig koe. Een echte oorzaak werd nooit gevonden, maar sinds dit voorjaar loopt het soepeler. En ondanks alles lukte het de hoge melkproductie te behouden. Wat heet: dit jaar voert de familie Lekkerkerker de topmelkerslijst van Melkcontrole Nijland aan.
Een goedgemutste Peter Lekkerkerker (34) neemt de felicitaties voor het aanvoeren van de topmelkerslijst van Melkcontrole Nijland op zijn erf graag in ontvangst. Toch plaatst hij ook meteen een kanttekening. ‘We doen hier niets bijzonders hoor. Er zijn ook zeker bedrijven die het beter doen dan wij.’ Op de Friese topmelkerslijst neemt Lekkerkerker plaats 36 in. Op de landelijke lijst staat hij op nummer 303.
Lekkerkerker zit goed in zijn vel. Hij neemt alle tijd om over het ouderlijk bedrijf te vertellen en zijn bezoek rond te leiden. De jonge melkveehouder wil zich niet meer laten beïnvloeden door negatieve geluiden van buitenaf. Hij focust zich op zijn bedrijf en heeft zich daarbij voorgenomen om van iedere dag te genieten.
De fosfaatproblematiek, de heisa rond de kalverfraude en de boerenprotesten; Lekkerkerker volgde het op de voet en werd er opstandig van. ‘Alle heisa in en om de sector leidde bij mij persoonlijk tot veel negativisme. Ik werd bijna gek van al het gedoe’, zo zegt Lekkerkerker, die zich met een andere mind-set niet meer wil laten beïnvloeden door stress. ‘Ik blijf op de hoogte via de Agrarische Jongeren, vakbladen en nieuwsbrieven. Maar ik volg niet meer alles op de voet en kijk niet meer ieder uur op social media. Dat is echt een aanrader.’
Onverklaarbare problemen
De goede resultaten op het bedrijf dragen ook zeker bij aan de gemoedstoestand van Lekkerkerker. De productie zit goed onder de koeien, terwijl er toch een poos lang onverklaarbare problemen waren. Tussen 2019 en het voorjaar van 2021 was er het nodige trammelant op het bedrijf. Tientallen koeien vielen uit. De exacte oorzaak werd niet gevonden, tot frustratie van Lekkerkerker, bij wie de moed soms in de schoenen zakte. ‘De problemen deden zich voor in alle lactatiestadia. Er zat ook geen eenheid in de problemen.’ Bloedmonsters, leverbiopten en voer- en watercontroles leverden niks op. ‘We hebben alles onderzocht. Op een klein aantal bedrijven waar zich problemen voordoen, wordt helaas geen oorzaak gevonden’, aldus Lekkerkerker, die de melkproductie wel in de benen wist te houden. ‘We zijn niet onder 11.000 liter uitgekomen. Het rollend jaargemiddelde ligt op 12.091 liter, met 3,95% vet en 3,41% eiwit’.
De melkveehouder is blij dat de problemen achter de rug zijn op vof Cowmilk, zoals het bedrijf heet. ‘Het is enorm opgeknapt. Dat is natuurlijk fantastisch’, aldus Lekkerkerker, die uit een echte ondernemersfamilie komt. Naast het ouderlijk melkveebedrijf hebben zijn broers Arjan (Cowrubber) en Marco (Cowmach) eigen bedrijven in de agrarische sector. ‘Arjan richt zich op loopvloeren. Marco zit in de mestschuiven’, vertelt Peter, die sinds 2013 met zijn ouders in maatschap zit. Sinds 2017 is er een vruchtbare samenwerking met de buurman in een vof. Bij hem lopen zo’n 150 stuks jongvee in de stal. Aan melkkoeien telt het bedrijf 265 stuks. In totaal is 159 hectare in gebruik.
Ingezet op groei
Als twintiger deed Peter Lekkerkerker 2,5 jaar ervaring op in de Texaanse melkveehouderij. Hij werkte er op een bedrijf met 2.000 koeien, een onvergetelijke ervaring. ‘Toen ik terugkwam was er ruimte in het bedrijf en hebben we volop ingezet op groei’, vertelt Lekkerkerker, wiens ouders Piet en Marieke in 1998 vanuit Elsloo naar Gytsjerk verhuisden. ‘Ze zijn hier begonnen met 65 koeien.’
‘Ik kijk niet meer ieder uur op social media. Echt een aanrader’
Gevraagd naar de bedrijfsvoering van familie Lekkerkerker wordt snel duidelijk dat 2016 een belangrijk jaar was voor het huidige succes. ‘Toen zijn we overgegaan op TMR-voeren en driemaal daags melken.’ Het melken gebeurt in een 2×12 60 graden-melkstal. Een Poolse medewerker neemt het gros van de melkbeurten op zich.
De koeien worden gehouden in drie verschillende groepen: verse koeien, oudmelkte koeien en een aandachtsgroep. Lekkerkerker werkt met twee verschillende rantsoenen; een rantsoen van afkalven tot droogstand en een droogstandsrantsoen. De aandachtskoeien krijgen extra hooi verstrekt.
Lekkerkerker voert altijd zelf, tweemaal daags. Het rantsoen bestaat uit kuilgras, snijmais, perspulp, bierbostel, gerst en eiwitmeel (soja gemengd met lijnzaad en raapschilvers). ‘We werken met losse grondstoffen en voeren geen brok’, vertelt de melkveehouder. ‘Bij de rantsoenberekening gaan we uit van 38% drogestof. Waar nodig sturen we bij met eiwit en energie’, aldus de melkveehouder, die scherp let op de samenstelling van de mest.
Uitdagende ruwvoerkwaliteit
Met de goede kwaliteit kuilgras en mais van 2020 melkt het nu als een tierelier, zegt Lekkerkerker. Met de mindere kwaliteit van dit jaar wordt het na de jaarwisseling een uitdaging. ‘Het is een uitdagende kuil. We mengen nu nog met de kuil van vorig jaar. Dat houdt een keer op.’ De krachtvoerkosten bedragen nu 11,5 cent per kilo melk, inclusief jongvee en droge koeien. ‘We hebben straks met de nieuwe kuil zeker 2 kilo krachtvoer per koe per dag extra nodig om de productie op peil te houden.’
Het melken in groepen draagt bij aan het succes, zo stelt Lekkerkerker. ‘De verse koeien hoeven niet lang te wachten bij de melkput. Dat betaalt zich uit, evenals het stabiele TMR-rantsoen.’
De melkveehouder besteedt veel aandacht aan zijn verse koeien. Hij wil ze snel goed aan de melk krijgen. ‘De focus ligt op de kritische periode na het afkalven. We zitten er bovenop. Een goed begin is het halve werk. Een koe die wat mankeert, wordt direct geselecteerd en geholpen. Als het moet dan ben ik ook op zondag klauwen aan het bekappen.’
Lekkerkerker is geen fervente fokkerijliefhebber. Hij zet in op robuuste Holstein-koeien, met een goede productie. ‘We werken het liefst met sterke en gezonde dieren’, aldus de melkveehouder, die zich meer wil toeleggen op de productie van A2A2-melk en het ontwikkelen van een ketenstrategie. ‘Ik ben aan het onderzoeken of we ooit nog iets meer kunnen doen met de melk. Daar zit winst in en valt meer uit te halen’, aldus de melkveehouder, die een productiestijging richting 12.500 liter zeker haalbaar en goed werkbaar acht. De melkveehouder streeft niet koste wat het kost naar een hogere productie. Het moet ook praktisch uitvoerbaar blijven. ‘Daarom werken we ook met een mengsel van stro, kalk en water als boxbedekking. Voor de koeien zou zand in de boxen beter zijn. Maar dat is een stuk bewerkelijker.’
Optimaliseren
Richting de toekomst wil Lekkerkerker optimaliseren en in kleine stapjes uitbreiden. Daarbij houdt hij alle opties open. Wel houdt hij de focus op het produceren van melk. Verbreding is niet zijn ding. Het toepassen van weidegang is op dit moment niet aan de orde. ‘Het past niet binnen onze bedrijfsvoering. De huiskavel laat het eigenlijk ook niet toe. We zitten hier op een dunne laag klei op veen, trapgevoelige grond’, aldus de melkveehouder, die ook vandaag weer met een goed gevoel tussen de koeien staat.
