Meer eiwit telen van eigen grond is hot. Bij de zoektocht naar passende teelten komen veldbonen ook vaak om de hoek kijken. Opbrengsten tot 8 ton per hectare zijn haalbaar, maar de variatie is groot. De juiste grondbewerking en tijdige gewasbescherming indien nodig zijn daarbij kritische factoren.
Nabij Holwerd organiseerde Hoogland BV begin juli een bijeenkomst in een demoveld met veldbonen. Deze winterbonen zijn bijna rijp. Medio augustus is meestal het juiste oogstmoment voor winterveldbonen; zomerveldbonen komen circa een maand later. Wie de bonen wil dorsen wacht tot er 15 procent vocht in de korrel zit. Als de plant als gehele plantsilage wordt geoogst, kan dat al bij een vochtpercentage tussen de 25 en 40 procent.
Bodemkwaliteit
‘Voor een succesvolle teelt is een goede bodemkwaliteit onontbeerlijk’, stelde Teo Wijbenga van Hoogland. ‘De PH op zandgronden moet minimaal 5,5 zijn en op kleigronden boven de 6. Op klei moet het zaaibed niet te grof blijven en op zand niet te fijn.’
Die gevoeligheid van de plant uit zich ook later in de teelt. Wijbenga adviseert regelmatig te controleren of de plant gewasbescherming nodig heeft voor een goede groei.
Winterveldbonen worden gezaaid op een diepte van 8 tot 10 centimeter en komen tussen half oktober en november in de grond. Zomerveldbonen kunnen in het vroege voorjaar gezaaid worden; daarvoor is het advies ze op 5 tot 7 centimeter te zaaien.
Drijfmestgift mag of kan tijdens het zaaien vaak niet, maar dat is ook niet nodig. Sowieso is bemesting vaak niet nodig al kan dat wel helpen als de groei in het voorjaar achterblijft. Wijbenga adviseert dan maximaal 30 kilo stikstof en op zandgrond eventueel een kleine Kali-gift.
Hoog eiwit én zetmeel
Het interessante van veldbonen voor het melkveerantsoen is dat ze een vrij hoog eiwitgehalte combineren met een hoog zetmeelgehalte. Uit eerdere proeven kwam een gemiddelde voederwaarde van 1030 VEM, 110 DVE, 140 OEB, 290 RE en 290 Zetmeel naar voren.
Daarmee is het eiwitgehalte iets lager dan soja en ook raapzaadschroot, maar het zetmeelgehalte daarbij wel substantieel hoger.
Veldbonen moeten gewalst, geplet of gemalen worden om te kunnen worden opgenomen in een melkveerantsoen. Het OEB-gehalte is relatief hoog, waardoor een product als gerst goed combineert. Het eiwitgehalte blijft dan met bijna 200 RE hoog terwijl het zetmeelgehalte louter verder stijgt. In grasrijke rantsoenen lijkt deze combinatie daarom vooral interessant als krachtvoervervanger van eigen land.
